Jean Baudrillard: Αμερική

«H Αμερική δεν είναι ούτε ένα όνειρο ούτε μια πραγματικότητα, είναι μια υπερπραγματικότητα. Είναι μια υπερπραγματικότητα διότι είναι μια ουτοπία που από την αρχή βιώθηκε σαν πραγματοποιημένη. Όλα εδώ είναι πραγματικά, πραγματιστικά, και όλα σας κάνουν να τα χάνετε. Ίσως η αλήθεια της Αμερικής να μην μπορεί να εμφανιστεί παρά μόνο σε έναν Ευρωπαίο, εφόσον μόνον αυτός βρίσκει εδώ το τέλειο ομοίωμα, εκείνο της υλικής μεταγραφής όλων των αξιών. Οι Αμερικανοί, αυτοί, δεν έχουν καμία αίσθηση της προσομοίωσης. Αποτελούν την τέλεια σχηματοποίησή της, αλλά όντας οι ίδιοι το υπόδειγμά της, δεν έχουν τη γλώσσα της. Αποτελούν συνεπώς το ιδεώδες υλικό ανάλυσης όλων των δυνατών παραλλαγών του μοντέρνου κόσμου. Ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο εξάλλου απ’ όσο υπήρξαν στην εποχή τους οι πρωτόγονες κοινωνίες. Η ίδια μυθική και αναλυτική έξαρση που έστρεφε τα βλέμματά μας προς αυτές τις προϋπάρχουσες κοινωνίες, μας σπρώχνει να κοιτάμε σήμερα προς τη μεριά της Αμερικής, με το ίδιο πάθος και τις ίδιες προκαταλήψεις.»

Μετάφραση: Νικόλας Χρηστάκης
ISBN 960-7980-77-8
152 σελ. / 13
x 20,5 εκ. / 10,45 Euro

ΕΓΡΑΨΑΝ

«Το να σε κατηγορούν για απάτη δεν είναι απαραίτητα άσχημο. “Υπάρχει και καλή χρήση της απάτη. Είναι η τέχνη να μην παίρνεις ποτέ απόλυτη θέση και η ικανότητα να μεταμορφώνεις τις πόζες”. Η καριέρα του Μποντριγιάρ είναι μια διαρκής άσκηση στην αλλαγή πόζας. Τώρα στο εβδομήντα του τι είναι: “Ποτέ δεν έπρεπε να πω τι είμαι. Λοιπόν, στα εβδομήντα θα έλεγα ότι είμαι πέρα από το τέλος. Είναι στρατηγική μου να προχωρώ πέρα από την ιδέα για να βλέπω τι συμβαίνει πιο πέρα”.»
- Εφημ. Η Καθημερινή της Κυριακής, 9/7/2000

«Ό,τι ήταν για τους Γερμανούς αρχιτέκτονες των αρχών του αιώνα τα βιομηχανικά σιλό και οι ουρανοξύστες για τον Κούλχαας η “συμφόρηση” του Μανχάταν, είναι για τον Μποντριγιάρ η έρημος: το σύμβολο μιας χώρας όπου η απεραντοσύνη του χώρου μεταδίδει μια μελαγχολία και μια καινούρια εμπειρία που απλώνεται παντού: στους αυτοκινητόδρομους, στους ουρανοξύστες, στις ορυκτές επιφάνειες, στις ανοιχτές τηλεοράσεις που παίζουν στα άδεια δωμάτια, στα βλέμματα που διασταυρώνονται, στους τζόγγερ, στους κλιματισμούς που ψύχουν τα άδεια μοτέλ.»
- Γιώργος Τζιρτζιλάκης, εφημ. Τα Νέα, 9/12/2000

«Η Αμερική δεν είναι ούτε ένα όνειρο ούτε μια πραγματικότητα, είναι μια υπερπραγματικότητα, διότι είναι μια ουτοπία που από την αρχή βιώθηκε ως πραγματοποιημένη. Όλα εδώ είναι πραγματικά, πραγματιστικά και όλα σας κάνουν να τα χάνετε. Ίσως η αλήθεια της Αμερικής να μην μπορεί να εμφανισθεί παρά μόνο σε έναν Ευρωπαίο, εφόσον μόνο αυτός βρίσκει εδώ το τέλειο ομοίωμα, εκείνο της υλικής μεταγραφής όλων των αξιών. Οι Αμερικανοί δεν έχουν καμία αίσθηση της προσομοίωσης. Αποτελούν την τέλεια σχηματοποίηση της.»
- Γιώργος Ροσσολάτος, εφημ. Το Βήμα, 10/10/2001

«Στην αμερικάνικη έρημο ο περιηγητής αναγνωρίζει το αρνητικό της πολιτισμένης γης το θρίαμβο της λήθης επί της ιστορικής μνήμης και της κουλτούρας. Ταυτόχρονα όμως αναγνωρίζει και τα σημεία ενός σπάταλου πολιτισμού που καταναλώνει τον πάγο, το ουίσκι, τα αυτοκίνητα, όπως η άμμος το νερό που αψηφά την περιορισμένη ενέργεια του πλανήτη και απαιτεί αναμμένα φώτα και κλιματιστικά, αναμμένες τηλεοράσεις ακόμα και στα αδειανά κτίρια.
Μια τέτοια δυναμική που υιοθετεί τις ηθικές συμβάσεις, όχι όμως και τα κοινωνικά συμβόλαια που πριμοδοτεί την αυτονομία των ατόμων, αλλά δυσπιστεί στην έννοια της κοινωνικότητας, που απελευθερώνει την πολιτική στον κόσμο του διαφημιστικού θεάματος, αλλά που υποβαθμίζει την ίδια την πολιτική δράση, μια τέτοια δυναμική λοιπόν είναι που κάνει σήμερα τόσους λαούς να μισούν και να θαυμάζουν μαζί τις Η.Π.Α. Μια τέτοια δυναμική όμως μπορεί να βοηθήσει την Ευρώπη να καταλάβει τον εαυτό της. Όχι γιατί, όπως υποστηρίζει ο Μπωντριγιάρ, αυτή πάσχει από έναν “φετιχισμό της κληρονομιάς”, αλλά διότι οι Η.Π.Α μπορουν να λειτουργήσουν για μας ως ένα παραμορφωτικό ομοίωμα που είναι και δεν είναι δικό μας.»
- Γιώργος Π. Πεφάνης, περ.
Highlights, τ. 2, Μάιος 2003

«Χωρίς να εκλαϊκεύει τις ιδέες του, χρησιμοποιεί μια εύληπτη και συχνά εντυπωσιακή και συμβολική γλώσσα (άψογα μεταφρασμένη) θυμίζοντας μας επιτέλους τι σημαίνει φιλόσοφος. Απαραίτητο.»
- Νίκος Βλαντής, περ.
Free, τ. 3, Οκτώβριος 2004